সমিধানবোধক অব্যয়
যিবিলাক অব্যয় শব্দই আন মানুহৰ কথাৰ সমিধান অৰ্থাৎ উত্তৰ দিয়া বুজায়, সিহঁতক সমিধানবোধক অব্যয় বোলে । ওঁ, ওঁহ, বাৰু, ভাল, এৰা, হয়, হৈছে ইত্যাদি সমিধানবোধক অব্যয় ।
উদাহৰণঃ
ভাল : তই এবাৰ যাবি । (উত্তৰত) ভাল মই যাম ।
টোকাঃ
১. ওঁ, এৰা, হয়, হৈছে এই কেইটা অব্যয় কেৱল শলাগণিত ব্যৱহাৰ হয় । সমনীয়া বা সাধাৰণ মানুহৰ কথা শলাগোঁতে ওঁ, এৰা আৰু মান্যৱন্ত মানুহৰ শলাগোঁতে হয়, হৈছে ব্যৱহাৰ কৰা যায় । * হৈছে অব্যয়ৰ সিমান প্ৰচলন নাই, কেৱল সাধাৰণ মানুহৰ ভিতৰতহে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ হয় ।
উদাহৰণঃ
সমনীয়া বা সাধাৰণ মানুহে সুধিলে,
ওঁ : তুমি গৈছিলানে ? (উত্তৰত) ওঁ গৈছিলোঁ ।
মান্যৱন্ত মানুহে সুধিলে,
হয় : তুমি গৈছিলানে ? (উত্তৰত) হয় গৈছিলোঁ ।
২. বাৰু আৰু ভাল অব্যয় আন মানুহৰ অনুৰোধত মান্তি হোৱা বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ হয় । সাধাৰণ বা সমনীয়া মানুহৰ অনুৰোধৰ উত্তৰত “বাৰু”, আৰু মান্যৱন্ত মানুহৰ অনুৰোধৰ উত্তৰত “ভাল” ব্যৱহাৰ কৰা যায় ।
উদাহৰণঃ
সমনীয়া বা সাধাৰণ মানুহৰ অনুৰোধত,
বাৰু : তুমি এবাৰ যাবা । (উত্তৰত) বাৰু মই যাম ।
মান্যৱন্ত মানুহৰ অনুৰোধত,
ভাল : তুমি এবাৰ যাবা । (উত্তৰত) ভাল মই যাম ।
৩. ওঁহ সাধাৰণ বা সমনীয়া মানুহৰ কথাত অমান্তি বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ হয় ।
উদাহৰণঃ
ওঁহ : তই যাবিনে ? (উত্তৰত) ওঁহ মই নাযাওঁ ।