অনুস্বাৰ সন্ধি
অনুস্বাৰ (ং) বৰ্ণৰ লগত ব্যঞ্জন বৰ্ণৰ যি সন্ধি হয় বা দুই বৰ্ণৰ সন্ধিত যদি অনুস্বাৰ বৰ্ণ (ং) উৎপত্তি হয় তাক অনুস্বাৰ সন্ধি বোলে । যেনেঃ সং + গতি = সঙ্গতি ।
অনুস্বাৰ সন্ধিৰ নিয়মসমূহ
১. অনুস্বাৰৰ পাচত যি বৰ্গৰ বৰ্ণ থাকে, অনুস্বাৰ মৰি সেই বৰ্গৰ পঞ্চম বৰ্ণ হয় ।
| সং + গতি = সঙ্গতি | ইয়াত গ মৰি ঙ হৈছে । |
| সং + চয় = সঞ্চয় | ইয়াত চ মৰি ঞ হৈছে । |
২. অন্তঃস্থ বা উষ্মবৰ্ণ পাচত থাকিলে, আগৰ ম্ মৰি অনুস্বাৰ হয় ।
| সম্ + যম = সংযম | ইয়াত অন্তঃস্থ বৰ্ণ য-ৰ লগত সন্ধি হৈছে । |
| সম্ + যোগ = সংযোগ | ইয়াত অন্তঃস্থ বৰ্ণ য-ৰ লগত সন্ধি হৈছে । |
| সম্ + লগ্ন = সংলগ্ন | ইয়াত অন্তঃস্থ বৰ্ণ ল-ৰ লগত সন্ধি হৈছে । |
| সম্ + সৰ্গ = সংসৰ্গ | ইয়াত উষ্মবৰ্ণ স-ৰ লগত সন্ধি হৈছে । |