স্বৰ বৰ্ণ
আন বৰ্ণৰ সহায় নোলোৱাকৈ উচ্চাৰণ কৰিব পৰা বৰ্ণ সমূহকে স্বৰবৰ্ণ বোলা হয় ।
অসমীয়া ভাষাত মূলত ১১ টা স্বৰবৰ্ণৰ প্ৰয়োগ আছে । সেইকেইটা হ’ল –
অ আ ই ঈ
উ ঊ ঋ
এ ঐ ও ঔ
স্বৰ বৰ্ণৰ ভাগ
স্বৰবৰ্ণ সমূহক দুই ভাগত ভগাব পাৰি –
হ্ৰস্ব স্বৰ
যাৰ উচ্চাৰণ চুটি । অ, ই, উ আৰু ঋ এই চাৰিটা স্বৰবৰ্ণক হ্ৰস্ব স্বৰ বোলা হয় ।
দীৰ্ঘ স্বৰ
যাৰ উচ্চাৰণ দীঘল । আ, ঈ, ঊ, এ, ঐ, ও আৰু ঔ এই সাতটা স্বৰবৰ্ণক দীৰ্ঘ স্বৰ বোলা হয় ।
স্বৰ বৰ্ণৰ যৌগিক আকৃতি
স্বৰবৰ্ণ আন কোনো বৰ্ণত যোগ দিবলৈ হ’লে, সিহঁতৰ আকৃতি ভিন হয় । এই আকৃতিসমূহক স্বৰবৰ্ণৰ যৌগিক আকৃতি বোলা হয় । এইবোৰ হৈছে –
আ – া | ই – ি | ঈ – ী | |
উ – ু | ঊ – ূ | ঋ – ৃ | |
এ – ে | ঐ – ৈ | ও – ো | ঔ – ৌ |
* অ-কাৰৰ কোনো যৌগিক আকৃতি নাই ।
টোকাঃ
১. অসমীয়া ভাষাত ৠ, ঌ আৰু ৡ এই তিনিটা স্বৰবৰ্ণৰ ব্যৱহাৰ নাই ।
২. গীত গাওঁতে বা কান্দোতে কোনো কোনো স্বৰবৰ্ণৰ উচ্চাৰণ বৰ দীঘল হয়, তেনেকুৱা স্বৰবিলাকক প্লুত স্বৰ বোলা হয় ।
প্লুত স্বৰ
ৰিং মাৰোঁতে গীত গাওঁতে আৰু কান্দোতে কোনো কোনো স্বৰবৰ্ণৰ উচ্চাৰণ বৰ দীঘল হয়, তেনেকুৱা স্বৰবিলাকক প্লুত স্বৰ বোলে । হ্ৰস্ব দীৰ্ঘ দুয়োবিধ স্বৰেই সময় বিশেষত প্লুত স্বৰ হ’ব পাৰে ।
সবৰ্ণ
অ-ৰ পৰা ঊ-লৈ বৰ্ণবিলাকৰ ভিতৰত একেৰকমৰ একোযোৰক সবৰ্ণ বোলে ।
যেনেঃ অ-আ সবৰ্ণ, ই-ঈ সবৰ্ণ, উ-ঊ সবৰ্ণ ।
ইহঁতৰ একযোৰৰ এটাক উল্লেখ কৰিলে গোটেই যোৰকে বুজায় ।
যেনেঃ অ - সবৰ্ণ বুলিলে অ-আ ।
অযোগবাহ বৰ্ণ
অনুস্বাৰ (ং) আৰু বিসৰ্গ (ঃ) এই দুই স্বৰৰ কোনো সুকীয়া উচ্চাৰণ নাই, যি বৰ্ণত যোগ হয় সেই বৰ্ণৰ উচ্চাৰণেই সিহঁতৰ উচ্চাৰণ । সেয়েহে এই দুই স্বৰক অযোগবাহ বৰ্ণ বোলে ।