বিভক্তি প্ৰত্যয়
বিভক্তি প্ৰত্যয় মূলতঃ দুই প্ৰকাৰৰ । শব্দ বিভক্তি আৰু ক্ৰিয়া বিভক্তি ।
শব্দ বিভক্তি
যিবিলাক প্ৰত্যয় শব্দত প্ৰকৃতিত যোগ হৈ বাক্যৰ ভিতৰত তাৰ স্থান নিৰ্দ্ধাৰণ কৰে, সিহঁতক শব্দ বিভক্তি বোলে । শব্দ বিভক্তি সাত বিধ । সেইকেইটা হৈছেঃ-
প্ৰথমা | এ | => | মানুহ | মানুহে | ||
দ্বিতীয়া | অক | => | মানুহ | মানুহক | ||
তৃতীয়া | এৰে, এদি, দ্বাৰা, দ্বাৰায় | => | মানুহ | মানুহেৰে, মানুহেদি, মানুহৰ দ্বাৰা | ||
চতুৰ্থী | অলৈ, অক | => | মানুহ | মানুহলৈ, মানুহক | ||
পঞ্চমী | পৰা | => | মানুহ | মানুহৰ পৰা | ||
ষষ্ঠী | অৰ | => | মানুহ | মানুহৰ | ||
সপ্তমী | অত | => | মানুহ | মানুহত |
টোকাঃ
অনলাইন শব্দ-বিভক্তি সঁজুলিৰ কাৰণে ইয়াত যাওঁক ।
ক্ৰিয়া বিভক্তি
যিবিলাক প্ৰত্যয়ে ক্ৰিয়া প্ৰকৃতিত যোগ হৈ তাৰ কাল আৰু পুৰুষ নিৰ্দ্ধাৰণ কৰে, সিহঁতক ক্ৰিয়া বিভক্তি বোলে । ক্ৰিয়া বিভক্তি কাল আৰু পুৰুষ অনুসাৰে ছাবিছ বিধ ।
প্ৰথম পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | তৃতীয় পুৰুষ | ||||
কাল | (মই, আমি) | (তই, তহঁত) | (তুমি, তোমালোক) | (সি, আপুনি, তেখেত) | |||
নিত্য বৰ্ত্তমান | ওঁ | অ | আ | এ | |||
স্বৰূপ বৰ্ত্তমান | ইছোঁ | ইছ | ইছা | ইছে | |||
স্বৰূপ ভূত | ইলোঁ | ইলি | ইলা | ইলে | |||
অপূৰ্ণ ভূত | ইছিলোঁ | ইছিলি | ইছিলা | ইছিল | |||
সম্ভাব্য ভূত | ইলোহেঁতেন | ইলিহেঁতেন | ইলাহেঁতেন | ইলেহেঁতেন |
উদাহৰণঃ ধৰ ক্ৰিয়া ।
প্ৰথম পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | তৃতীয় পুৰুষ | ||||
কাল | (মই, আমি) | (তই, তহঁত) | (তুমি, তোমালোক) | (সি, আপুনি, তেখেত) | |||
নিত্য বৰ্ত্তমান | ধৰোঁ | ধৰ | ধৰা | ধৰে | |||
স্বৰূপ বৰ্ত্তমান | ধৰিছোঁ | ধৰিছ | ধৰিছা | ধৰিছে | |||
স্বৰূপ ভূত | ধৰিলোঁ | ধৰিলি | ধৰিলা | ধৰিলে | |||
অপূৰ্ণ ভূত | ধৰিছিলোঁ | ধৰিছিলি | ধৰিছিলা | ধৰিছিল | |||
সম্ভাব্য ভূত | ধৰিলোহেঁতেন | ধৰিলিহেঁতেন | ধৰিলাহেঁতেন | ধৰিলেহেঁতেন |
টোকাঃ
অনলাইন ক্ৰিয়া বিভক্তি সঁজুলিৰ কাৰণে ইয়াত যাওঁক ।
অনুজ্ঞা বিভক্তি
আদেশ বা অনুৰোধ বুজাবলৈ যোগ হোৱা ক্ৰিয়া বিভক্তিক অনুজ্ঞা বিভক্তি বোলে । অনুজ্ঞা বিভক্তিৰ দুই পুৰুষ - দ্বিতীয় আৰু তৃতীয় । অনুজ্ঞা বিভক্তিৰ কাল দুটা - নিত্য বৰ্ত্তমান আৰু ভৱিষ্যৎ ।
প্ৰথম পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | তৃতীয় পুৰুষ | ||||
কাল | (মই, আমি) | (তই, তহঁত) | (তুমি, তোমালোক) | (সি, আপুনি, তেখেত) | |||
নিত্য বৰ্ত্তমান | - | অ | আ | অক, ওক | |||
ভৱিষ্যৎ | - | ইবি | ইবা | ইব |
উদাহৰণঃ ধৰ ক্ৰিয়া ।
প্ৰথম পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | দ্বিতীয় পুৰুষ | তৃতীয় পুৰুষ | ||||
কাল | (মই, আমি) | (তই, তহঁত) | (তুমি, তোমালোক) | (সি, আপুনি, তেখেত) | |||
নিত্য বৰ্ত্তমান | - | ধৰ | ধৰা | ধৰক, ধৰোক | |||
ভৱিষ্যৎ | - | ধৰিবি | ধৰিবা | ধৰিব |